Een hoofdvraag is de centrale vraag van je scriptie. Samen met de deelvragen is het de fundering waarop je het onderzoek en de scriptie baseert. Het is dus heel belangrijk dat de hoofdvraag “perfect” is! Hieronder volgen een vijftal tips die je kunt gebruiken bij het formuleren van je hoofdvraag of, als je reeds een hoofdvraag hebt, om hem hieraan te toetsen.
Stel slechts één vraag
Vaak formuleren studenten twee vragen binnen een hoofdvraag. Ze hebben nog geen duidelijk beeld van het onderzoek en om de keuze te ontwijken proppen ze dan maar twee vragen in de hoofdvraag. Het stellen van twee vragen vertroebelt je onderzoek en zorgt vaak alleen maar voor extra werk.
Een dubbele vraag in je hoofdvraag herken je vaak aan de koppelwoorden ‘en’ en ‘of’. Probeer deze woorden dus te vermijden en altijd slechts één vraag te stellen in je hoofdvraag. Dit doe je door een duidelijke keuze te maken in hetgeen je wilt gaan onderzoek. Denk na over wat je echt wilt weten. Welke van de twee vragen is het meest relevant?
Formuleer een open vraag
Een hoofdvraag die beantwoord kan worden met een ja of nee is vaak te beperkt. Het zou een te simpele vraag voor je onderzoek zijn. De werkelijkheid ligt vaak genuanceerder dan een korte ja of nee. Begin hoofdvragen bijvoorbeeld met de volgende woorden: ‘in hoeverre’, ‘welke’ of ‘wat’. Hiermee kun je gemakkelijk een open vraag formuleren en een breder onderzoek doen. Voorkom echter het gebruik van ‘waarom’ in je hoofdvraag. Dit maakt je onderzoek te breed en niet specifiek genoeg.
Benoem de relevantie
Is het beantwoorden van je hoofdvraag relevant voor de maatschappij? Wie heeft er iets aan jouw onderzoek? Het onderzoek kan relevant zijn voor bijvoorbeeld: je opdrachtgever, de wetenschap, de overheid, inwoners, betrokkenen, etc. Zorg ervoor dat de resultaten van je onderzoek relevant zijn voor een bepaalde groep. Hiermee draag je ook echt iets bij. Bijna ieder onderzoek is relevant als je goed weet te benoemen wie er bij gebaat is. Laat dit dan ook duidelijk in je hoofdvraag naar voren komen.
Maak de hoofdvraag specifiek
Specifieke vragen geven goed richting aan je onderzoek. Je bakent het onderzoek af. Hoe maak je een hoofdvraag specifieker? Zorg ervoor dat de vraag precies weergeeft wat je wilt weten. Neem ieder concept in je vraag onder de loep en vraag jezelf af of dit voldoende afgebakend is.
Als je bijvoorbeeld het concept ‘gezondheid’ in je hoofdvraag gebruikt, dan kan dit te breed zijn. Gezondheid kun je specificeren door eraan toe te voegen van “wie” je de gezondheid bedoelt (ouderen, kinderen). Of je kunt specificeren door een onderdeel van gezondheid te benoemen, zoals sport, voeding of geneesmiddelen.
Let op de onderzoekbaarheid
Bij het opstellen van je hoofdvraag is het goed om alvast na te denken over hoe je dit zou kunnen gaan onderzoeken. Het zou zonde zijn als je een goede hoofdvraag hebt geformuleerd, maar deze blijkt totaal niet te onderzoeken. Dan kun je dus geen onderzoek doen.
Hoe weet je of iets te onderzoeken is? Vooraf kun je natuurlijk niet met zekerheid zeggen of je vraag te onderzoeken is, maar je kunt wel een inschatting maken. Verwacht je dat er gegevens beschikbaar zijn of kun je die gemakkelijk achterhalen? Heb je toegang tot bepaalde locaties, bronnen of mensen die van belang zijn voor je hoofdvraag? Hiermee vergroot je de kans dat jouw hoofdvraag onderzocht kan worden.
Dit waren een vijftal tips om een perfecte hoofdvraag te formuleren. Natuurlijk zijn er nog meer zaken waarop je kunt letten bij het maken van je hoofdvraag. Maar hiermee zal je al een heel eind kunnen komen!
Een e-boek speciaal voor jou!
Ontvang gratis het e-boek: “Schrijf gemakkelijk en snel de scriptie naast je baan of gezin”.
–> Klik hier om te downloaden <--